با روی کار آمدن دولت جدید در اسرائیل و قدرت‌گیری دوباره بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مجموعه‌ای از مسائل مرتبط با سیاست خارجی اسرائیل در منطقه، از جمله تقویت روابط با دولت ترکیه، به دولت راست‌گرا و محافظه‌کار نتانیاهو منتقل می‌شود.

در یک دهه گذشته، روابط اسرائیل و ترکیه چالش‌ها و فراز‌ونشیب‌های پرشماری داشته است.

روز سه‌شنبه این هفته، در آخرین روزهای کاری وزارت خارجه دولت لاپید، نخست‌وزیر پیشین اسرائيل، سفیر جدید این کشور در آنکارا استوارنامه‌اش را را تحویل رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، داد. انتظار می‌رود تا چند هفته دیگر، در میانه ژانویه  ۲۰۲۳، سفیر جدید ترکیه نیز کار خود را با دولت جدید اسرائیل در تل‌آویو آغاز کند.

روزنامه اورشلیم‌‌پست، شامگاه پنجشنبه ۲۹ دسامبر (هشتم دی‌ماه) نوشت: ترکیه و اسرائیل، در ۱۰ سال گذشته روابط بسیار بدی داشتند و مسئولیت اصلی این سردی روابط نیز متوجه سیاست‌‌های حزب حاکم اسلام‌گرای «عدالت و توسعه» به‌رهبری رئيس‌جمهوری ترکیه است. حزبی که از گروه حماس حمایت می‌کند و در مجموع نزدیک به سیاست‌های اخوان‌المسلمین است.

به‌نوشته اورشلیم‌پست، نتانیاهو سیاست‌های ترکیه را به‌خوبی می‌شناسد و تجربه طولانی در چگونگی برخورد با تهدیدات آنکارا و البته پیشبرد روابط آشتی‌جویانه پیشین دارد.

در میانه سال‌‌های دهه ۲۰۰۰، آنکارا تلاش می‌کرد ضمن تقویت حماس، به‌نوعی نقش میانجی میان روابط اسرائیل با فلسطینی‌ها ایفا کند. اما در عمل شاهد شکست‌های نظامی حماس با شمار زیادی تلفات بود.

به‌نوشته اورشلیم‌پست، حمله نظامیان اسرائیل به کشتی حامل کمک‌های بشردوستانه برای مردم غزه در سال ۲۰۱۰، موجب شد که دولت اردوغان در روابط و رویکرد خودش با تل‌آویو تجدید‌نظر کند.

در جریان حمله ارتش اسرائیل به کشتی «ماوی مرمره»، ۱۰ تن از شهروندان ترکیه کشته شدند.

از یک طرف، جنگ داخلی سوریه و حمایت‌های دولت اردوغان از نیروهای اسلامی درگیری در سوریه، و از طرف دیگر، مواضع خصمانه دولت ترکیه در قبال مصر و کشورهای عربی خلیج فارس و یونان، باعث سردی بیشتر روابط آنکارا و تل‌آویو شد.

به‌نوشته اورشلیم‌پست، در زمانی که دولت اسرائیل در چارچوب قرارداد صلح ابراهیم تلاش می‌کرد روابطش را با کشورهای عربی، از جمله امارات متحده عربی، تقویت کند، دولت اردوغان در واکنش تهدید کرد که روابطش را با ابوظبی‌ را قطع خواهد کرد.

دولت اردوغان همچنین در قبال طرح انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم‌ موضع‌گیری تندی داشت. آنکارا همچنین تلاش می‌کرد مانع توافق‌های تجاری اسرائیل با قبرس و یونان، مشخصا در حوزه انرژی شود.

اما طی یکی دو سال گذشته، دولت اردوغان تلاش کرد از مواضع پیشین خود در قبال اسرائیل فاصله بگیرد و روابط خود را با تل‌آویو تقویت کند.

در شهریور ماه امسال، اردوغان در جریان دیدار با گروهی از رهبران یهودی آمریکا به آنها گفت که قصد دارد از اسرائيل دیدن کند.

 یک ماه پیش از این موضع‌گیری اردوغان، در مرداد ماه سال جاری، ترکیه و اسرائیل در توافقی مشترک اعلام کردند که «روابط دیپلماتیک» خود را دوباره از سر می‌گیرند.

در ماه مارس هم رئیس‌جمهوری اسرائیل به ترکیه سفر کرد. در جریان این سفر، دیداری هم با رجب طیب اردوغان داشت. هرچند رئیس‌جمهوری اسرائيل مقامی «تشریفاتی» قلمداد می‌شود، اما سفر او مهم ارزیابی شد.

اورشلیم‌پست در بخش آخر گزارش خود، ضمن اشاره به انتخابات ریاست جمهوری سال آینده در ترکیه نوشت: اکنون با بازگشت نتانیاهو به قدرت، خیلی روشن نیست که آیا آنکارا همچنان به دنبال تقویت روابط با تل‌آویو است یا خیر. 

به‌نوشته اورشلیم‌پست، نتانیاهو همواره از «موضع قدرت» با ترکیه برخورد کرده است و نشان داده است که برای روابط آشتی‌جویانه با آنکارا، حاضر به عقب‌نشینی از مواضع نیست.